Ο ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ ΣΗΜΕΙΩΝ ΣΤΙΞΗΣ

Η ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΣΗΜΕΙΩΝ ΣΤΙΞΗΣ

1. Η ΤΕΛΕΙΑ : σημειώνεται στο τέλος μιας φράσης που έχει ολοκληρωμένο νόημα.

2. Η ΑΝΩ ΤΕΛΕΙΑ : σημειώνεται για να δηλώσει μικρότερη διακοπή από την τελεία και μεγαλύτερη από το κόμμα. Τίθεται μέσα σε μια περίοδο, για να διαχωρίσει προτάσεις που συνδέονται μεταξύ τους με σχέση επεξήγησης, συμπλήρωσης ή αντίθεσης, προσδίδοντας έμφαση στο λόγο.

3. ΤΟ ΚΟΜΜΑ : σημειώνεται α) μεταξύ ασύνδετων λέξεων που ανήκουν στο ίδιο μέρος του λόγου  β) μεταξύ ασύνδετων όμοιων προτάσεων γ) πριν και μετά την κλητική προσφώνηση και δ) πριν και μετά τις δευτερεύουσες προτάσεις, εκτός από τις ειδικές, τις πλάγιες ερωτηματικές, τις ενδοιαστικές και τις βουλητικές.

4. ΕΡΩΤΗΜΑΤΙΚΟ : με τη χρήση του ο συγγραφέας εκφράζει συνήθως προβληματισμό ή απορία και θέλει να αφυπνίσει, να κινητοποιήσει, να προκαλέσει το ενδιαφέρον του δέκτη και να διεγείρει συναισθηματικά το δέκτη, προσδίδοντας στο λόγο έμφαση, ζωντάνια, παραστατικότητα.

5. ΘΑΥΜΑΣΤΙΚΟ : σημειώνεται ύστερα από τα επιφωνήματα και μετά από φράσεις που δηλώνουν έκπληξη, θαυμασμό, χαρά, απορία. Δηλώνει , επίσης, υπερβολή.

6. ΔΙΠΛΗ ΤΕΛΕΙΑ : σημειώνεται α) πριν από φράσεις που αποδίδονται αυτούσιες, όπως ειπώθηκαν β) πριν από ρήσεις, γνωμικά και παροιμίες γ) πριν από απαρίθμηση δ) όταν παρουσιάζουμε τα αποτελέσματα μιας πράξης ή ενός προβλήματος ή ενός φαινομένου.

7. ΠΑΡΕΝΘΕΣΗ : περιέχει μια λέξη ή μια φράση που επεξηγεί ή συμπληρώνει όσα γράφονται, προσδίδοντας ένα επιπρόσθετο στοιχείο.

8. ΑΠΟΣΙΩΠΗΤΙΚΑ : τίθενται για να δηλώσουν α) έκφραση ανησυχίας και προβληματισμού, αμφισβήτησης, ειρωνείας και υπαινιγμού β) έκφραση που δεν ολοκληρώθηκε από τον πομπό, επειδή διακόπηκε ή επειδή ήταν ιδιαίτερα συγκινημένος.

9. ΠΑΥΛΑ : σημειώνεται στο διάλογο για να δηλώσει την αλλαγή του προσώπου που μιλάει.

10. ΔΙΠΛΗ ΠΑΥΛΑ : ανάμεσα σε δύο παύλες εμπεριέχεται μια φράση, η οποία επεξηγεί ή συμπληρώνει τα γραφόμενα και αποτελεί απαραίτητο στοιχείο για την κατανόηση του λόγου.

11. ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ :χρησιμοποιούνται για να δηλώσουν α) επανάληψη αυτούσιων των λόγων άλλων β) ειρωνική ή απαξιωτική αναφορά σε κάτι γ) μεταφορική χρήση μιας έννοιας.

12. ΚΑΘΕΤΗ ΓΡΑΜΜΗ : χρησιμοποιείται συνήθως ανάμεσα σε λέξεις συνώνυμες ή με παραπλήσιο σημασιολογικό περιεχόμενο, προσδίδοντας έμφαση στο λόγο.